تاریخچه بسته بندی | بسته بندی اولیه
بسته بندى، به عنوان یک مفهوم، ناشى از نیاز اساسى بشر اولیه براى ذخیره و حمل مواد غذایى خود از مکانی به مکان دیگر بود. در حالى که هیچ سابقه اى از زمان استفاده از اولین مواد بسته بندى وجود ندارد، مورخان بر این باورند که در دوران شکارچى/گردآورنده عشایر، از موادى مانند برگ، پوست حیوانات، آجیل یا کدو براى نکهدارى وحمل اقلام استفاده مىشد.
فهرست مطالب
تاریخچه بسته بندی | بسته بندى اولیه
تکنیک های بسته بندی چین باستان | Ancient Packaging
چین باستان به دلیل نوآورىهایشان در توسعه کاغذ – یعنى قدیمى ترین نمونه بسته بندى انعطاف پذیر – به دلیل اختراع بسته بندى انعطاف پذیر شناخته شده است.
مورخان بر این باورند که در قرن اول یا دوم، چینى ها شروع به استفاده از پوست درخت توت براى بسته بندى غذا کردند.
در قرن هاى بعد، زمانى که چینىها تکنیکهاى کاغذسازى خود را کامل کردند، کاغذ براى بسته بندى اقلامى مانند دارو و بستههای چای نیز مورد استفاده قرار گرفت.
تکنیکهاى بسته بندى مصر باستان | Ancient Packaging
در مصر باستان، شیشه گران بود و به عنوان یک سنگ گرانبها معمولاً برای خانواده سلطنتى در نظر گرفته می شد.
با این حال، این وسواس نسبت به شیشه بود که در نهایت مصرى ها را به کشف فناورى دمیدن شیشه سوق داد که مى توانست شیشه را در ظروف ذخیره آب و غذا قالب ریزى کند. شیشه ها به صورت مات به همراه روکش آهک بود.
تکنیک های بسته بندی ایران باستان | Ancient Packaging
شواهد و مدارک باستان شناسى این نکته را تأیید مى کند که ایران جزو قدیمى ترین مراکز صنایع فلزکارى جهان بودهاست.
این موضوع باعث خلق وایجاد دستآوردهاى خاصى در حوزه فلز و استفاده از آن در زمان ایران باستان بوده است.
تاریخچه بسته بندی - قرون وسطى | Medieval Packaging
در قرون وسطى محبوبیت استفاده از بشکه هاى چوبى و جعبه هاى چوبى به عنوان وسایل ذخیره سازى وحمل و نقل افزایش یافت. بشکهها معمولاً براى سفر در اقیانوس ها برای ذخیره اقلامی مانند دام، غذاى خشک و آب شیرین استفاده می شدند.
تاریخچه بسته بندی - انقلاب صنعتی | Industrial revolution
در سال ۱۷۹۵، ناپلئون به هر کسى که بتواند روش هاى بهترى براى نگهدارى غذا اختراع کند، جایزهاى ۱۲۰۰۰ فرانکى در نظرگرفت.
این فشار برای نوآوری به دلیل نیاز ناپلئون به یافتن راهی برای تغذیه ارتش خود بود که در بحبوحه جنگ بود.
اولین کنسرو غذا ۱۸۰۹
با این حال، ۱۵ سال مىگذرد تا این جایزه توسط فردی به نام نیکلاس آپرت Nicolas Appert فرانسوی به دست بیاید.
نیکلاس آپرت، که به عنوان پدر کنسرو نیز شناخته می شود، روشى را براى نکهدارى غذا براى مدت طولانى با جوشاندن وسیس بستن غذا در ظروف شیشه اى بدون هوا ابداع کرد. ما امروزه هم از این روش برای غذاهاى کنسرو شده استفاده میکنیم!
اولین جعبه مقوایى اوایل قرن نوزده (۱۸۱۷)
اگرچه خود مقوا چند صد سال قبل در چین اختراع شده بود، با این حال، در اوایل قرن ۱۹ بود که مردم شروع به استفاده از مقوا برای اهداف دیکر کردند.
یک صنعتگر بریتانیایی، سر مالکوم تورنهیل، درسال ۱۸۱۷ با ساخت جعبه هایى از مقوا به آن اعتبار دارد. آن ها روکش یا آستر نداشتند، فقط جعبه های مقوایى ابتدایى بودند، بیشتر شبیه جعبه غلات صبحانه بودند.
تقریباً در همان زمان، یک بازى رومیزی آلمانی، بازى محاصره، اولین محصولی بود که به صورت تجاری در یک جعبه قرار کرفت.
اولین ماشین ساخت کیسه کاغذى (۱۸۵۲)
اولین سال پس از ایجاد اولین کیسه های کاغذى تجارى در سال ۱۸۴۴، فرانسیس وول ماشینى را اختراع کرد که قادر به تولید انبوه کیسه هاى کاغذى بود.
اولین کارتن بسته بندی (۱۸۷۹)
رابرت گیر (Robert Gair) که مخترع کارتنهای تاشو است، بهطور تصادفی به این اختراع دست یافت. او یک چاپخانهدار و تولیدکننده کیسههای کاغذی در نیویورک بود و در دهه ۱۸۷۰ روی ماشینآلات خود کار میکرد.
داستان اختراع:
در یک روز عادی، یکی از ماشینهای او به اشتباه برشی روی دستهای از کیسههای کاغذی زد. این حادثه باعث شد که رابرت به این فکر بیفتد که اگر بتوان برشها و خطوط تا را به طور دقیق روی مقوا اعمال کرد، میتوان قطعات پیشساختهای تولید کرد که به راحتی مونتاژ شده و به شکل جعبه یا کارتن درآیند.
مزیت اختراع:
این ایده انقلابی بود، چرا که پیش از این جعبهها معمولاً از چوب ساخته میشدند و هزینه و زمان زیادی برای تولید نیاز داشتند. اما با استفاده از مقوای از پیش برشخورده و تاشو، تولید جعبهها سریعتر و ارزانتر شد. اختراع او باعث شد که صنعت بستهبندی دچار تحولی بزرگ شود و کارتنها به عنوان ابزاری استاندارد برای حمل و نگهداری کالاها مورد استفاده قرار گیرند.
رابرت گیر در واقع پایهگذار شیوه مدرن تولید انبوه کارتنهای مقوایی بود.
اولین جعبه غلات (۱۹۰۶)
برادران کلوک که به دلیل اختراع غلات کورن فلیک در سال ۱۸۷۷ شناخته شده بودند، از اوایل سال ۱۹۰۶ شروع به استفاده از مقوا براى توزیع و بازاریابى غلات خود کردند. در ابتدا جعبه غلات دریک کیسه مهر و موم شده با کرما بیجیده مى شد و غلات در داخل آن شل بود.
از جعبه با این حال، در نهایت، یک کیسه پلاستیکى در داخل جعبه غلات قرار داده شد تا غلات را در خود نگه دارد و از آن محافظت کند.
در سال ۱۹۰۶، نابیسکو توانسته بود با کاغذهاى تاشو نازک اولین کارخانه بسته بندى شناخته شود. در همین سال بود که شرکت کلوگ موفق شد تا بسته بندى سخت تر باکارت مقوایى به بازار عرضه کند و این اولین بسته بندى مقوایى بود که توسط یک شرکت تولید چاى به بازار عرضه شده بود.
تاریخچه بسته بندی - طراحی بسته بندی در ایران
این صنعت در ایران با ساخت قوطى فلزى توسط شخصى بنام درخشان در سال ۱۳۰۹ هجرى شمسى آغاز و تاریخچه بسته بندى مواد غذایى رانیز با همین تاریخ مقارن مى دانیم .
همچنین اولین کارخانه کاغذسازی در سال ۱۳۲۸ در کهریزک احداث شد که کاغذهای باطله را براى تولید کاغذ و مقوا استفاده میکرد بعد از آن تعدادى واحد تولیدى دیگر در سایر نقاط ایران به وجود آمد.
اساس صنعت کاغذسازى در کشور بر اساس تولید خمیر و کاغذ شکل گرفت و سپس روزبهروز کاملتر گردید.
در سال ۱۳۳۰ اولین قوطى فلزى جهت بسته بندى روغن نباتى جامد به وسیله دستکاه های مدرن ساخته شد و در سال ۱۳۴۴ سیستم لاک زنى خودکار در ایران نصب و مورد بهرەبرداری قرار کرفت.
درباره حمیدرضا پیوندی
متخصص چاپ افست و فلکسو، طراحی، پیش از چاپ و چاپ
نوشتههای بیشتر از حمیدرضا پیوندی
دیدگاهتان را بنویسید