Delta E یا ΔE چیست ؟
بازدیدها: ۷۱۸
Delta E یا ΔE به اختلاف دو رنگ گفته میشود. دلتا ای فرمولی است که با آن اختلاف دو رنگ را در فضای رنگی CIE Lab و یا LCH محاسبه میکنند.
فهرست مطالب
در سالهای مختلف فرمولهای مختلفی برای محاسبه بهتر و دقیقتر اختلاف دو رنگ ابداع شده است.
بطور مثال Delta E1976 که به آن de76 هم گفته میشود یکی از قدیمیترین و معروفترین روشهای محاسبه اختلاف دو رنگ است.
از روشها یا متدهای دیگر میتوان به MCM , CIE94 , CIE2000 اشاره کرد . همه این روشها دلتا ای را محاسبه میکنند ولی نتیجههای مختلفی به ما نشان میدهند.
مشتریها و یا چاپخانه برای مشخص کردن مقدار مجاز تغییر رنگ از Delta E استفاده میکنند.
فرمول محاسبه Delta E
فرمول محاسبه دلتا ای بسیار پیچیده است و بهتر است وارد مباحث ریاضی آن نشوید.
ولی برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید.
محاسبه انحراف رنگی یا Delta E فرمولهای مختلفی دارد. این فرمول قابل انتخاب بر روی دستگاههای اسپکتروفوتومتر استو
در صورتی که میخواهید با قالب سازی و طراحی قالب آشنا شوید پیشنهاد می کنم بر روی لینک زیر کلیک کنید
مقدار مناسب یا مجاز ΔE چقدر است؟
مقدار دلتا ای در فرمول های مختلف برای رنگهای مختلف متفاوت است. بنابراین قبل از هر کاری بهتر است با مشتری و یا چاپخانه سر نوع فرمول محاسبه به توافق برسید و هر دو از یک فرمول استفاده کنید.
به طور کلی دلتا ای زیر ۱ واحد به راحتی قابل تشخیص برای چشم نیست. ( برای رنگهای مختلف این مقدار متفاوت است)
دلتا ای بین ۱ تا ۳ واحد در چاپ را می توانید به عنوان چاپ خوب قبول کنیم.
دلتا ای بین ۳ تا ۵ واحد شاید بتواند تایید ارفاقی بگیرد.
دلتا ای بالای ۵ واحد رنگهایی هستند که اختلاف رنگی زیادی دارند و میتوانیم آْنها را جزو باطله چاپی حساب کنیم.
دانلود کتاب HandBook of Print Media
از کدام روش برای محاسبه Delta E استفاده کنیم ؟
این که از کدام روش برای محاسبه دلتا ای استفاده میکنید خیلی فرقی نمیکند .
فقط باید تمام کسانی که در فرآیند چاپ درگیر اندازهگیری رنگها و کنترل کیفیت هستند از یک روش استفاده کرده باشند.
برای محاسبه دلتا ای یا اختلاف رنگها باید از دستگاه اسپکتروفوتومتر استفاده کنید.
🎮 بازی باحال برای تشخیص دقت تطابق رنگها
تو این بازی متوجه میشوید چشمان شما چقدر دقت دارد و چیزی که میبینید با چیزی که اندازهگیری میکنید چقدر فرق دارد.
این بازی ارزش خرید دستگاههای اندازهگیری را به ما نشان میدهد و ضعف چشمان ما برای تصمیمگیری را به ما گوشزد میکند.
فرق مدلهای رنگی HSB با LCh چیه ?
مدلهای رنگی HSB و LCh هر دو برای توصیف رنگها به روشی قابل فهمتر از مدلهای مبتنی بر RGB و CMYK استفاده میشوند، اما کاربردها و ساختارهای متفاوتی دارند.
HSB (Hue, Saturation, Brightness)
این مدل رنگی بر اساس ادراک بصری انسان ساخته شده و از سه مؤلفه تشکیل شده است:
- Hue (فام): رنگ اصلی را مشخص میکند (مثلاً قرمز، آبی، زرد) و در بازه ۰ تا ۳۶۰ درجه روی چرخه رنگ قرار دارد.
- Saturation (اشباع): میزان خلوص رنگ را تعیین میکند؛ مقدار ۱۰۰٪ یعنی رنگ کاملاً خالص و مقدار ۰٪ یعنی خاکستری.
- Brightness (درخشندگی/روشنایی): میزان روشنایی رنگ را نشان میدهد؛ مقدار ۱۰۰٪ یعنی حداکثر روشنایی و مقدار ۰٪ یعنی سیاه.
📌 کاربرد HSB:
بیشتر در نرمافزارهای گرافیکی مانند فتوشاپ استفاده میشود، زیرا تغییر رنگها را بر اساس درک بصری انسان سادهتر میکند.
LCh (Lightness, Chroma, Hue)
مدل LCH از مدل Lab مشتق شده و بازتابی دقیقتر از نحوهی درک رنگها توسط چشم انسان است.
- Lightness (روشنایی): مقدار ۰ (سیاه) تا ۱۰۰ (سفید) را در بر میگیرد.
- Chroma (شدت رنگ/خلوص رنگ): مقدار صفر یعنی خاکستری خالص، و مقدار بالاتر یعنی رنگ زندهتر و اشباعتر است.
- Hue (فام): مانند HSB، زاویهای در چرخه رنگ است.
📌 کاربرد LCh:
- دقت بالاتر در مدیریت رنگ و چاپ
- استفاده در طراحی بستهبندی و رنگهای استاندارد
- ثبات بیشتر در رنگها هنگام تبدیل بین فضاهای رنگی مختلف
تفاوتهای کلیدی HSB و LCh
ویژگی | HSB | LCH |
---|---|---|
مبنا | مبتنی بر RGB | مبتنی بر Lab |
دقت در نمایش رنگها | کمتر | بیشتر |
هماهنگی با درک بصری انسان | متوسط | بسیار بالا |
کاربردها | طراحی دیجیتال | مدیریت رنگ و چاپ |
تأثیر بر خروجی چاپ | کمتر قابل اعتماد | بسیار دقیق و علمی |
✔ اگر با نرمافزارهای طراحی دیجیتال کار میکنید، HSB راحتتر است.
✔ اگر با مدیریت رنگ و چاپ حرفهای سر و کار دارید، LCH دقت و کیفیت بالاتری ارائه میدهد.
چشم انسان به روشنایی (Luminance) حساستر از رنگ (Hue و Chroma) است.
دلایل حساسیت بیشتر چشم به روشنایی
۱. سلولهای گیرنده در شبکیه
- سلولهای استوانهای (Rods): مسئول تشخیص روشنایی و تضاد (Contrast) هستند و در نور کم فعالاند. این سلولها به رنگ حساس نیستند اما به تغییرات روشنایی بسیار حساساند.
- سلولهای مخروطی (Cones): مسئول تشخیص رنگها هستند، اما درک رنگها به شدت روشنایی محیط وابسته است.
۲. دامنه دینامیکی بالا در روشنایی
- چشم میتواند تفاوتهای بسیار جزئی در روشنایی را تشخیص دهد، حتی در سایهها و هایلایتها.
- اما برای رنگ، حساسیت چشم در ناحیههای خاصی از طیف (مثلاً سبز) بیشتر است و در برخی رنگها (مثلاً آبی و بنفش) کمتر.
۳. نقش درک بصری و تضاد
- در محیطهای کمنور، رنگها تقریباً محو میشوند، اما تضاد روشنایی همچنان قابل تشخیص است.
- حتی در چاپ و صفحهنمایش، تغییرات کوچک در روشنایی بیشتر از تغییرات کوچک در رنگ به چشم میآید.
جمعبندی
👁 چشم انسان به روشنایی حساستر از رنگ است.
✔ به همین دلیل، تغییرات روشنایی (Luminance) در تصاویر و طراحیها تأثیر بیشتری بر درک بصری دارد.
✔ در مدیریت رنگ و چاپ، دقت در کنتراست روشنایی مهمتر از تغییرات جزئی در فام (Hue) است.
درباره حمیدرضا پیوندی
متخصص چاپ افست و فلکسو، طراحی، پیش از چاپ و چاپ
نوشتههای بیشتر از حمیدرضا پیوندی
دیدگاهتان را بنویسید